VVD Amsterdam: laat uitkeringsgerechtigden sneeuwruimen. Avondspits, Wakker Nederland, radio 1, – 21-12-2010. Met Piet van der Lende en Maurice Piek, VVD. Verslaggever Wieger Hemmer.
donderdag 30 december 2010
In de media in 2010
donderdag 23 december 2010
Waar blijven de voorstanders van een basisinkomen?
Eerder gepubliceerd op <http://basisinkomen.nl/wp/opinie/waar-blijven-de-voorstanders-van-een-basisinkomen/> en in het tijdschrift Buiten de Orde.
De afgelopen weken stond de Bijstandsbond in de discussie over het sneeuwruimen in de ideologische vuurlinie waar het gaat om de koppeling van arbeid en inkomen en de verdediging van het traditionele arbeidsethos. Onze kritiek op die koppeling en op het arbeidsethos hebben wij nooit onder stoelen of banken gestoken. Wij zijn vanwege onze standpunten in de sijk genomen door rechts-radikale media, hebben bij andere media wel ons standpunt naar voren kunnen brengen, en worden op internet bestookt met reacties van vooral anonieme zogenaamde reaguurders die ons proberen neer te zetten als waardeloze losers, die egoisitisch en a-sociaal zijn en een gebrek aan solidariteit vertonen. Aan de andere kant hebben we ook veel positieve reacties gehad en proberen sommige individuen en websites het voor ons op te nemen. Wij proberen ons zo goed mogelijk te verdedigen en worden daarbij geconfronteerd met de wetten van de moderne media: het gaat om slogans, ze zeggen tegen ons: gaat u het nu in drie minuten vertellen, of: het item op televisie is precies twee minuten. In die twee minuten moeten zowel voor als tegenstanders aan het woord komen. Wat er aan beeld, geluid en tekst wordt geproduceerd heb je maar beperkt invloed op. Je praat een kwartier als Brugman en er wordt 1 minuut uitgezonden. (Of minder). Het gaat over beeldvorming, snelle indrukken, vaak oppervlakkig, waar onze tegenstanders heel getraind in zijn. En veel kijkers zijn zich er niet of nauwelijks van bewust dat de weergave in de media een systematische vertekening is van andere werkelijkheden.
Bovendien heeft een gedeelte van hen (het bestuur) de macht. Bij de discussie over het sneeuwruimen, die twee weken geleden al begon en die afgelopen dinsdag uitgebreid in de media kwam waarbij het ging om een discussie tussen burgers die wel of niet werklozen gedwongen wilden inzetten intervenieerden de bestuurders en het DWI in Amsterdam woensdag in de discussie door een persbericht uit te brengen waarin stond dat 30 jongeren met een uitkering bij bejaardentehuizen aan het werk werden gezet, en dat dit in januari 300 worden. Onder het motto: het is oud nieuws hoor, dat deden we vorig jaar ook al. Dit leidde tot goedkeurend gemompel van rechtsradikale sites als De Standaard en Elsevier. Zeker om de polarisatie in de samenleving te bestrijden, door toe te geven aan de rechts-radikale standpunten, zullen we maar zeggen. Tenslotte zit de VVD ook in de coalitie in Amsterdam. Tot hoever gaan ze daarmee door? Nu kun je zeggen, wij wenden ons van dit toneelspel af, gaan alleen inhoudelijke zelf gepubliceerde stukjes schrijven, bemoeien ons verder niet met die media-hypes, maar dat schiet ook niet op als het gaat om de verdediging van de belangen van uitkeringsgerechtigden. Bovendien, niet alle media zijn zo oppervlakkig of vijandig, je wordt juist door het feit, dat je in de publiciteit komt benaderd door meer serieuze massamedia, die wel een inhoudelijke discussie voeren. Dus het kan wel degelijk deel uitmaken van het opbouwen van invloed.
Maar ik heb de indruk, dat de rechtstreekse voorstanders van een basisinkomen maar mondjesmaat deelnemen aan de actuele discussies en niet met ons in de vuurlinie gaan staan. Op de website van de Vereniging Basisinkomen bijvoorbeeld worden veel behartenswaardige dingen gezegd waar ik het wel mee eens kan zijn (hoewel ik wel mijn bedenkingen heb bij de basisinkomen-modellen die naar voren worden gebracht) maar de denkrichting is goed. Maar ja, hoe zal ik het zeggen, het zijn tamelijk abstracte verhalen, vaak wel waar, maar niet voor iedereen begrijpelijk denk ik. Een beetje intellectualistisch wereldvreemd, zal ik maar zeggen. Neem bijvoorbeeld het volgende artikel van de website van de vereniging Basisinkomen. Het draagt als titel: Zinloos werk: ook een argument voor een basisinkomen. Je zou zeggen: een mooie probleemstelling, je hebt kritiek op zinloos werk en je hebt een oplossing. Dus een mooie gelegenheid om die meneer Aznani van de VVD eens flink de oren te wassen.
Maar nee hoor, het begint zo: ‘Het grootste gevaar voor de toplaag van een hiërarchisch ingerichte maatschappij is overvloed. Overvloed brengt, in tegenstelling tot schaarste, vrijheid. In een situatie van overvloed, kunnen mensen namelijk doen wat ze zelf willen, zonder dat hun bestaan in gevaar komt. Mensen worden onafhankelijk. En onafhankelijkheid is vrijheid. En dat is precies tegenovergesteld aan de belangen van de machthebbers, omdat hun macht nou juist bestaat uit onze onvrijheid. ‘
Dit is wel een erg simpele verklaring voor het streven van ‘machthebbers’ om de lonen te verlagen en de werklozen onder druk te zetten. Er is toch overvloed? Het gaat erom, hoe het verdeeld is. Er worden ook argumenten van stal gehaald, die aanvechtbaar zijn. Bijvoorbeeld:
‘In deze tijd wordt de productie van steeds meer zinvolle zaken geautomatiseerd. Dat wil dus zeggen dat daarvoor steeds minder arbeid nodig is. Er zijn daarmee steeds minder mensen nodig om de benodigde hoeveelheid aan zinvolle dingen te produceren. Het gevolg daarvan zou dus ook overvloed zijn, namelijk een overvloed aan tijd. Het wordt overbodig om steeds te blijven werken als er voldoende zinvolle zaken beschikbaar zijn. En die overgebleven tijd kan dan aan andere dingen besteed worden. Aan andere zinvolle dingen bijvoorbeeld. ‘
Het is gewoon niet waar dat er steeds minder zinvol werk komt. Er is weliswaar geen toename die voldoende is -zeker in deze tijd van crisis- om iedereen aan het werk te helpen, maar het is gewoon statistisch gezien niet waar dat er steeds minder arbeid nodig is. Dat hangt van veel factoren af. Het is kortom in mijn ogen een warrig verhaal, waar ik geen touw aan vast kan knopen.
Met zulke artikelen haal je de publiciteit niet. Ik blijf dus zitten met een paar vragen. Ik wil geen vooroordeel ventileren tegen de voorstanders van een basisinkomen (misschien is mijn indruk te impressionistisch) maar ik vraag me af: heeft het te maken met een coalitiepolitiek? Proberen zowel van links en rechts voorstanders van een (gedeeltelijk) basisinkomen te vinden, dus de VVD en D’66 niet teveel voor het hoofd stoten, proberen medestanders te vinden in kringen van voorstanders van bestaansonzekerheid, loonsverlagingen, afschaffing ontslagbescherming e.d. Of zijn er andere redenen? Een beetje een ivoren toren politiek, zo van: ach ik kijk neer op wat er in de massamedia gebeurt, daar doe ik niet aan mee, ik discussieer alleen met goede inhoudelijke argumenten over en weer. En probeer intern in overleggen te lobbyen voor het basisinkomen. Of is mijn waarneming gewoon onjuist? Ik weet het niet.
Zeker is, dat de huidige discussie over het verplichte sneeuwschuiven van werklozen slechts het topje van de ijsberg is. Het gaat om de rigoreuze herinrichting van de sociale zekerheid die eraan zit te komen naar aanleiding van de voorstellen van het nieuwe kabinet en de basisprincipes die daarbij gelden. (De voorwaarden waaronder een uitkering verstrekt wordt) Maar het gaat over veel meer dan dat. Het gaat ook over de positie van mensen die betaald werk hebben, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg. Kunnen in de toekomst werklozen worden ingezet om werk te doen in bejaardentehuizen waar de huishoudelijke dienst is wegbezuinigd en de mensen met betaald werk volgens zeer strakke productie en tijdschema’s alleen het hoogst noodzakelijke doen in een moordend tempo? En dan ook nog slecht betaald? Als het om deze discussies gaat verwacht ik niets van de liberale partijen, van D’66 tot VVD en PVV. Hoe denken de voorstanders van een basisinkomen hierover?
dinsdag 21 december 2010
Onderhandelingen met derden over de eerste hoofdlijnen notities
Op 17 december 2010 verschijnt een set van drie memo’s op het ministerie die met de staatssecretaris besproken zullen worden op 20 december 2010 ‘s middags. Onderwerpen zijn prikkels voor de gemeenten bij decentrale uitvoering, procedures om te komen tot een beschrijving van de verschillende groepen die onder verschillende regelingen vallen, claimbeoordeling, indicatiestelling, toegangstoets, loonwaarde mbt de Wajong en de loondispensatie. Inmiddels is zoveel materiaal verzameld en zijn zoveel beslissingen genomen, dat op 20 december ’s middags ook de eerste concept hoofdlijnen notitie kan verschijnen. Na het overleg met de staatssecretaris wordt de conceptnotitie alweer gewijzigd, want aan het eind van de middag verschijnt de tweede versie van de hoofdlijnen notitie.
20 december is sowieso een belangrijke dag, want er verschijnen op die datum nieuwe memo’s. Een over reikwijdte nieuwe regeling werken naar vermogen en een over het tijdpad Invoeringswet en lagere regelgeving werken naar vermogen. Verder is er een memo dat de volgende tekst bevat: reintegratieinstrumenten en werkvoorzieningen, sociaal akkoord, werkgeversbenadering en –centra en reintegratiemarkt. Merkwaardig is, dat er met de hand bijgeschreven staat dat het memo 13 is, terwijl memo 12 5 januari verschijnt even als memo 14. Heeft men op dit moment nog de illussie gehad, dat er een sociaal akkoord zou komen met werkgevers en werknemers organisaties?. 20 december zijn er ook twee niet openbaar gemaakte nota’s en twee geheime memo’s.
De volgende dag, 21 december heeft een overleg plaatsgevonden waarvan het gespreksverslag geheim is. Wellicht met de VNG en missschien is er met vakbonden en werkgevers ook wel gepraat aan de hand van een van de eerste versies van de hoofdlijnen notitie, die na het overleg diverse malen gewijzigd is. Want dezelfde dag verschijnen de derde en vierde en vijfde versie van de hoofdlijnennoitie om 16:07, 17:01 en 18:02. De volgende conceptversie zou pas 3 januari 2012 verschijnen. De VNG schakelt bij de onderhandelingen afzonderlijke gemeenten in, om druk uit te oefenen. 21 december staat er een bericht in Binnenlands Bestuur dat steeds meer gemeenten in opstand komen tegen de manier waarop ze het moeten doen. Ze willen wel, maar niet zonder ´bijbehorend budget en bijbehorende beleidsruimte´. Etten-Leur, Helmond en Nijmegen zijn drie van de zeker 11 gemeenten waar een motie is ingediend én aangenomen waarin de zorgen kenbaar worden gemaakt. Zonder extra geld en middelen kunnen de taken die het kabinet naar de gemeenten wil overhevelen ´niet worden uitgevoerd´, aldus de motie. Hun woordvoerder in Binnenlands bestuur is de al eerder genoemde Hans Wierema. ´We willen met deze motie vooral een tegengeluid afgeven´, zegt hij. ‘Ze denken misschien dat ze alles naar beneden door kunnen drammen, maar zo werkt het niet´. [1]
22 december 2010 vindt dan het officiele overleg plaats van de staatssecretaris en ambtenaren met UWV, Cedris, VNG en Divosa dat in de eerste memo’s al is aangekondigd. Dit overleg wordt waarschijnlijk genoemd in de niet openbare verslagen van overleggen waarvan er 2 op 22 december zijn. Wellicht hebben de vergaderingen met Cedris, Divosa, UWV en VNG niet in een vergadering plaatsgevonden, maar afzonderlijk. Of is er daarnaast nog overleg geweest met anderen. In de ons toegestuurde stukken en genoemde data van verschenen stukken wordt niets genoemd tussen 22 december en 28 december. Op 28 december ziet een niet openbare nota het licht. En op 1 januari verschijnt een geheim memo. Wellicht zijn de onderhandelingen in de kerstvakantie op een laag pitje gezet.
22 december 2010 vindt dan het officiele overleg plaats van de staatssecretaris en ambtenaren met UWV, Cedris, VNG en Divosa dat in de eerste memo’s al is aangekondigd. Dit overleg wordt waarschijnlijk genoemd in de niet openbare verslagen van overleggen waarvan er 2 op 22 december zijn. Wellicht hebben de vergaderingen met Cedris, Divosa, UWV en VNG niet in een vergadering plaatsgevonden, maar afzonderlijk. Of is er daarnaast nog overleg geweest met anderen. In de ons toegestuurde stukken en genoemde data van verschenen stukken wordt niets genoemd tussen 22 december en 28 december. Op 28 december ziet een niet openbare nota het licht. En op 1 januari verschijnt een geheim memo. Wellicht zijn de onderhandelingen in de kerstvakantie op een laag pitje gezet.
]]>
dinsdag 14 december 2010
De eerste beslispunten op het ministerie
Op 9 december is er een set van 6 memo’s. De set bevat een groot aantal beslispunten. Het blijkt dat de memo’s besproken zijn op donderdag 14 december 2010. De dag ervoor op woensdag moet al een overleg hebben plaatsgevonden met derden, want op die datum is er een niet openbaar gemaakt gespreksverslag.
Hans Wierema, fractievoorzitter van de PvdA in de gemeente Etten-Leur, is er vroeg bij om vanuit de gemeenten een signaal af te geven dat men niet zomaar alles pikt dat van bovenaf wordt verordonneert. [1]. Etten-Leur gaat de nieuwe door de regering opgelegde taken als de Wajong, Jeugdzorg en de AWBZ niet uitvoeren als er geen extra middelen beschikbaar komen. Dat heeft de gemeenteraad van Etten-Leur woensdagavond unaniem besloten, nadat de PvdA in Etten-Leur hierover een motie had ingediend. Lees het complete bericht op www.bndestem.nl
De onderwerpen en beslispunten in de memo’s die op donderdag 14 december zijn besproken moeten verdere richting geven om de regeling Werken naar Vermogen nader uit te werken. Het zou als input moeten dienen voor de dan geplande startnotitie van januari 2011 en het in maart 2011 voorziene wetsvoorstel.
Men bespreekt die donderdag in de eerste plaats het tijdpad wetgevingstraject regeling werken naar vermogen. Het tijdpad wordt blijkbaar ten opzichte van de bestaande plannen niet gewijzigd. Er is een bespreekpunt maar geen beslispunt.
Uit het tweede memo blijkt, dat men begint met het beoordelingscriterium volledig, duurzaam arbeidsongeschikt in de Wajong. Men vraagt zich af wie daarvoor in aanmerking komen. Er een beslispunt. Memo 2 heeft het karakter van een nota. Aanleiding is de Wajong Vanaf 2012 alleen nog toegankelijk te maken voor jongeren die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. ‘We bedoelen hiermee de groep die nooit enig inkomen, zelfs niet met loondispensatie of in de WSW, heeft kunnen verdienen. De uitkering is gunstiger dan voor jongeren die in de nieuwe regeling ‘werken naar vermogen’ komen’.
Men wil nieuwe beoordelingscriteria en begrippen introduceren voor de definitie van ‘duurzaam arbeidsongeschikt’. Er zijn andere andere begrippen nodig dan nu in de Wajong gebruikt worden. Men werkt samen met het UWV om de nieuwe begrippen te ontwikkelen. Op de volgende bladzijde wordt het oude systeem uitgelegd. Met de nieuwe begrippen, die weggelakt zijn, kunnen vervolgens de deelbegrippen “helemaal geen loon kunnen verwerven”en “duurzaam arbeidsongeschikt”verder uitgewerkt worden. Een en ander zal nader uitgewerkt worden ten behoeve van een brief aan de Kamer en het wetsvoorstel.
Verder spreekt men op deze dag blijkens memo 3 over de instrumenten die ingezet kunnen worden voor Wajong doelgroep voor de gemeenten. Er is een beslispunt. Vervolgens bespreekt men de aanpassingen van de WSW. Ten aanzien van de uitvoering van de nieuwe wet bespreekt men ook een groot aantal beslispunten.
En tenslotte spreekt men blijkens memo 6 deze dag over de financiering. In dit memo wordt ingegaan op de financiele gevolgen van het toevoegen van gedeeltelijk arbeidsongeschikte Wajongers aan de verantwoordelijkheid van de gemeenten. Een nota over de financiering in relatie tot de WSW volgt op een later moment. De financiele gevolgen zullen nog vaak terugkomen. Het is het hete hangijzer van de onderhandelingen die met de VNG op gang worden gebracht.
]]>
woensdag 8 december 2010
De opstart van de onderhandelingen
Op 8 en 9 december 2010 zou het Kamerdebat over de begroting van het ministerie van SOZAWE worden gehouden. In november en begin december benaderen diverse partijen de Tweede Kamer met de bedoeling, een gesprek cq onderhandelingen met het Ministerie op gang te kunnen brengen. 3 december 2010 stuurt Divosa een brief naar de vaste Kamercommissie waarin de zorgen worden geuit die bij managers van sociale diensten leven. Men is het eens met het uitgangspunt van het wetsvoorstel- samenvoeging van bijstand, Wajong en WSW, maar men protesteert tegen de dan al bekend zijnde kortingen op de reintegratiebudgetten, en men wijst de kamerleden op de negatieve gevolgen van de kabinetsplannen op de vrijwillige inburgering, armoedebestrijding, schuldhulpverlening en de WSW. De plannen van de regering waren op dat moment in 2011 100 miljoen te korten op de reintegratiebudgetten en in 2012 400 miljoen.
De boodschap is duidelijk: we pikken dit niet zomaar, er moet overleg plaatsvinden. Staatssecretaris De Krom gaf tijdens het Kamerdebat dan ook aan, de nieuwe wet te willen ontwerpen in nauwe samenwerking met gemeenten. Begin december wordt duidelijk dat er in ieder geval een groots opgezet overleg zou plaatsvinden op 22 december 2010. Met name met UWV, Cedris, VNG en Divosa.
Uit een memo van 9 december 2010 blijkt, dat het ministerie er nog naar streeft in januari 2011 een startnotitie over de nieuwe wet openbaar te kunnen maken en een concept wetsvoorstel klaar te hebben in maart 2011. Het tijdpad om concrete voorstellen in te dienen tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie op 12 december wordt verlaten, waarvan sprake is in het bericht van het Financieel Dagblad op 8 november. Wel blijkt tijdens de kamerbehandeling van de begroting van het ministerie, dat de regering ernaar streeft de WWNV 1 januari 2012 te laten ingaan.
]]>
donderdag 2 december 2010
Het rapport van de commissie van drie over het UWV
2 december 2010 is de verschijningsdatum van het rapport van de commissie van drie over het UWV. Dit rapport is belangrijk met name ten aanzien van de toekomst van het UWV en welke taken deze instelling zou moeten hebben in verband met de invoering van de wet werken naar vermogen. Deze wet beoogt immers, dat een aanzienlijk deel van de reintegratiegelden die tot dan toe door het UWV gebruikt werden, overgaan naar de gemeenten aangezien de gedeeltelijk arbeidsongeschikte Wajongers onder de nieuwe wet werken naar vermogen zouden moeten vallen die decentraal uitgevoerd moet worden door de gemeenten. Het lijkt erop dat memo 3 en memo 5 op deze materie betrekking hebben. Eigenlijk gaat het sowieso om de vraag, of er nog wel een apart uitvoeringsorgaan moet bestaan voor de uitvoering van werknemersverzekeringen zoals de WW, de Wajong, de Ziektewet en de WIA of WAO. Daarin spelen figuren uit de wereld van de pensioenfondsen als adviseur een rol. (Oa bij de advisering over het tot standkomen van de WIA). En de gemeenten spelen natuurlijk een rol in het naar zich toe trekken van bevoegdheden. Minister Kamp heeft tijdens de verkiezingen gezegd, dat hij voorstander was van afschaffing van het UWV. Globaal blijken er drie standpunten te zijn over de toekomst van het UWV, waarbij het vooral ook gaat om de organisatie van de arbeidsbemiddeling van werklozen en waar die gelden naartoe gaan. (Afgezien van de bezuinigingen) De gemeenten willen zichzelf een grotere rol toebedelen en dat willen de politieke partijen in de Tweede Kamer VVD, CDA en PvdA ook. Het tweede standpunt wordt ingenomen door de werkgevers, die een grotere rol zien weggelegd voor uitzendbureau’s in de bemiddeling en niet bij de gemeenten of het UWV. En het derde standpunt wordt ingenomen door de vakbonden, die alles bij het oude willen laten. In feite is er een ontwikkeling op gang gekomen, waarbij in de toekomst het UWV, waarop sterk zal worden bezuinigd, alleen nog zijn expertise op het gebied van keuringen zal inzetten en de arbeidsbemiddeling geheel verdwijnt bij dat instituuut. Bij het UWV werkten in 2011 20.000 mensen, ruim 10.000 minder dan bij de oprichting in 2002. De bedoeling is dat er nog duizenden banen gaan verdwijnen. Nu al werken de UWV en de gemeenten samen op de werkpleinen, hoewel van een algehele integratie nog lang geen sprake is en de gemeenten en het UWV nog veel langs elkaar heen werken. Het driemanschap publiceerde begin december 2010 haar bevindingen, vlak voor de datum van de eerste memoset die ons werd toegestuurd. De resultaten van het rapport van de commissie van drie zal in deze memoset verwerkt zijn. Je zou dus kunnen zeggen dat de hoofdlijnen van de ontwikkeling en van het beleid eind december 2010 al vaststonden. ]]>
Abonneren op:
Posts (Atom)