Mensen met lageinkomens, die nu al minstens 20% van hun inkomen aan energie uitgevenmerken dat ze daaraan steeds meer geld kwijt zijn terwijl ze geengeld hebben om investeringen te doen in hun vaak tochtige huizen dieeen energiezuiniger leven mogelijk maken. Je krijgt energiearmoede:om toch vanuit een zekere wanhoop te bezuinigen op energie ga jeminder vaak dan eigenlijk noodzakelijk onder de douche, draai je dekachel wat lager als het toch koud is en sla je af en toe warm etenkoken over.
Dekoopkrachtplaatjes van het CPB vormen een schril contrast met dedagelijkse ervaringen. Dat zit zo. Het CPB berekent prijsstijgingen,de effecten van het overheidsbeleid en de ontwikkeling van de lonenen uitkeringen. Belastingverlagingen, stijgende toeslagen enloonsverhogingen leiden tot meer inkomen. Overigens profiteren nietalle groepen van de belastingverlagingen. Trek van deinkomensstijgingen de inflatie af, en je hebt het koopkrachtplaatje.Maar dat zijn gemiddelden. Wie in zijn werk op de nullijn zit, of ineen sector werkt met weinig loonsverhoging, of wie een pensioen heeftdat jarenlang niet geïndexeerd is merkt niets van eenkoopkrachtstijging. En het maakt voor je energierekening nogal watuit of je in een goed geïsoleerde nieuwbouw flat zit of in eenslecht geïsoleerd huis. Het CPB maakt geen uitsplitsing naarleefmilieu. Dus veel mensen gaan er in werkelijkheid op achteruit.Het CPB waarschuwt daar zelf ook voor, de koopkrachtplaatjes zijngemiddelden.
Maar de berekeningenvan het CPB over het klimaatakkoord geven wel een ruwe schets van eentrend die we ook in ons dagelijks leven merken: de groeiende klooftussen arm en rijk en een toenemende armoede onder sommige groepen.
Volgens deberekeningen gaan in de nabije toekomst de lage inkomensgroepen tot184% van het Wettelijk Minimum Loon (WML) er in koopkracht 1,8% opachteruit, de hogere groep (meer dan 390% van het WML) gaat er 0,8%op achteruit. Wat daarbij opvalt, is dat het CPB een uitsplitsingheeft gemaakt tussen de effecten van het totale klimaat enenergiebeleid, inclusief niet alleen klimaatakkoord maar ook anderemaatregelen van de regering, en anderzijds de effecten van hetklimaatakkoord alleen. De bovenstaande cijfers hebben betrekking ophet totale plaatje. De inkomenseffecten van het klimaatakkoord, methaar 600 maatregelen als zodanig zijn minder onrechtvaardig. Allehuishoudens gaan er tussen 0,3% en 0,5% op achteruit.
Met andere woorden:het grootste deel van de de sociale onrechtvaardigheid van hetmilieubeleid en ander regeringsbeleid (bv verhoging vanenergiebelasting en belastingverlagingen waar de rijken het meest vanprofiteren) zit em in het neoliberale beleid van de regering BUITENhet klimaatakkoord.
We hebben eenrechtse, neoliberale regering die de armen armer maakt en de rijkenrijker waarbij ze handig gebruik maken van noodzakelijkemilieumaatregelen om de in mijn ogen onrechtvaardige samenleving nogonrechtvaardiger te maken. En ondertussen kan rechts de drammerigemilieubeweging de schuld geven.
Dit regeringsbeleid,niet het klimaatakkoord, is desastreus voor het draagvlak van eengoed milieubeleid onder lagere en midden inkomensgroepen. Ze zullengedeeltelijk de klimaatveranderingen en de noodzakelijke maatregelenin twijfel trekken terwijl de oorzaak van de toenemende lasten die jeniet meer kunt betalen elders ligt. Premier Rutte heeft razendsnelgereageerd en compenserende maatregelen aangekondigd. Eerst zien dangeloven. Zijn de neoliberalen van hun geloof afgevallen? Ik geloof ergeen barst van. In tegenstelling tot Jesse Klaver, die Rutte hoordezeggen dat hij het Groen Links programma gaat uitvoeren. Maardrastische maatregelen om de kloof tussen arm en rijk te verkleinenzal men niet nemen.
Piet van der Lende
]]>